تحلیل قاپ بازی به عنوان قدیمی ترین و پراستمرارترین بازی در ایران براساس داده های باستان شناسی و انسان شناسی
Authors
abstract
در پای گوسفند، در نقطه ای که در آناتومی انسان «کشکک» و به زبان عامیانه «قاپک» نامیده می شود، استخوانی است با ساختمان و شکلی مخصوص به نام قاپ که صرفنظر از پستی و بلندی های مختلف آن، حجمی است شبیه یک مکعب مستطیل، که بازی با آن تحت عنوان «قاپ بازی» معروف شده است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مدارک دست اول باستان شناسی و مردم شناسی، سیر تحول قاپ بازی را از آغاز استقرار در روستاها تا به امروز در خاور نزدیک با تاکید بر ایران مورد بررسی و مطالعه قرار داده و به نتایج بسیار ارزشمندی رسیده است. نویسنده ضمن بیان سیر تحول با مستندات روشن، بیشتر دنبال تایید این فرض است که فلسفه اصلی قاپ بازی از آغاز تا حدود 50 سال قبل، صرفا بازی با چند استخوان حیوانی بوده و بیشتر در میان کودکان و نوجوانان انجام می شده که نتایج بررسی مفصل باستان شناسی و مردم شناسی و به خصوص زندگی نویسنده در مراکز اصلی این بازی نیز همان را کاملا تایید نمود. یافته ها نشان می دهد الگو، اصول و قواعد بازی از دوره نوسنگی تا به امروز فرق زیادی نکرده است، چرا که مساله ساییدن طرفین قاپ و رنگ کردن آن و گاه سرب ریزی شاه قاپ (سَققه) از طریق یافته های باستان شناسی نیز قابل تائید است. همچنین براساس یافته های مردم شناسی مشخص شد تا دوره تجدد پهلوی دوم آن هم در شهرهای بزرگی چون تهران هیچ شرطی بر آن بسته نمی شده و از سالم ترین بازی های کودکانه بوده است که می توانست اوقات فراغت آنها را تکمیل کند. علاوه برآن، این مقاله به شناخت مفاهیم و قواعد قاپ بازی پرداخته و با استفاده از تصاویر مرتبط سابقه آن را نشان داده است.
similar resources
تحلیل قاپبازی به عنوان قدیمی‌ترین و پراستمرارترین بازی در ایران براساس دادههای باستانشناسی و انسان‌شناسی
در پای گوسفند، در نقطه‌ای که در آناتومی انسان «کشکک» و به زبان عامیانه «قاپک» نامیده می‌شود، استخوانی است با ساختمان و شکلی مخصوص به نام قاپ که صرفنظر از پستی و بلندی‌های مختلف آن، حجمی است شبیه یک مکعب مستطیل، که بازی با آن تحت عنوان «قاپبازی» معروف شده است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مدارک دست اول باستانشناسی و مردمشناسی، سیر تحول قاپبازی را از آغاز استقرار در روستاها...
full textباستان شناسی دوره اسلامی ایران و ویژگی های متمایز آن نسبت به سایر گرایش های باستان شناسی
باستان شناسی دوره اسلامی ابزاری است برای شناخت و درک بهتر جهان اسلام که از چهارده قرن پیش در سه قاره - از اسپانیا تا اندونزی - همچنان زنده است. تعریف فوق دو ویژگی بسیار مهم با خود حمل میکند: اول اینکه، باستان شناسبی اسلامی، سرزمین های گوناگون با ساختارهای اقلیمی، فرهنگی و تاریخی کاملا متفاوتی را در بر می گیرد. دوم آنکه باستان شناسی اسلامی آثار فرهنگی جهانی همچنان زنده و پویا را مورد بررسی قرار...
full textتبیین جایگاه باستان شناسی در ایران ( باستان شناسی باستان شناسی یا باستان شناسی انسان شناسی؟)
چکیده باستان شناسی علم جوانی که کار خود را در سراسر کشورهای اروپایی، امریکایی و خاورمیانه، بخصوص ایران با عتیقه جویی آغاز نمود. اما از نیمه های قرن نوزدهم با پیشرفت های مختلف در زمینه های علمی راهش را از عتیقه جویی جدا سپس بین سال های1950تا1920.م وارد دوره ای کاملاً جدید شد و به عنوان یک رشته ی علمی در آمد. البته مطالعات علمی باستان شناسی در هر کشوری مطابق با شرایط حاکم بر آن مکان است. باستان ش...
معرفی و نقد کتاب: ایران و روسیه در بازی بزرگ، سفرنامه ها و شرق شناسی
از قرن هیجدهم به بعد، سفرنامه‌های مسافران روس برای شناخت سرزمین‌های شرقی و تعیین اهداف و روش‌های مناسب برای روسیه تزاری، نقشی مهم داشتند. کتاب "ایران و روسیه در بازی بزرگ، سفرنامه ها و شرق شناسی" نخستین کتابی است که 200 سفرنام? روسی را که دربار? ایران نوشته شده و در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم منتشر شده، تحلیل میکند. این کتاب دریچه‌ای منحصر به فرد را به سوی تاریخ ایران عهد قاجار (1797-1925)...
full textبررسی و نقد کتاب "باستان شناسی ایران"
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب "باستانشناسی ایران" به قلم مؤلفان بزرگوار دکتر کریم حاجی زاده و پرویز پور کریمی، انجام شده است. کتاب مذکور از نظر محتوا از جمله تألیفات نادر و پیشرو درزمینه ارتباط بین باستانشناسی و گردشگری در ایران به شمار میرود و دور از انتظار نیست که پیشگامی در طرح مباحث جدید موجب بروز برخی کاستیها و نقصها خواهد شد. م...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهشنامه انسان شناسیجلد ۱۲، شماره ۲۰، صفحات ۳۱-۶۰
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023